Last updated on 16 July 2024
NASHVILLE, TENNESSEE, USA – Çoklu skleroz (MS) hastalarında stres, hastaların hayat kaliteleri üzerinde büyük etki gösterir. Ancak stresin, hastalığın daha sık nüksetmesine sebep olabileceğine ve iltihabi sitokinlerin aktivasyonu yoluyla daha da kötüleştirebileceğine dair kanıtlar bulunmakta.
Yeni bir girişim, MS hastalarında stresi azaltmak için basit, kolayca bulunabilen nabız oksimetreleri kullanarak ve nefes alma gibi diğer basit stresle başa çıkma becerilerine odaklanarak biyogeribildirim kullanmayı amaçlıyor.
Çoklu Skleroz Merkezleri Konsorsiyumu’nun yıllık toplantısında konuşan Amy Sullivan’a göre, PsyD, gözlemsel çalışmalar gösteriyor ki stres hastalığın tekrardan nüksetmesine sebebiyet verebilir.
Amy Sullivan, 2006 yılında İsrail ve Lübnan arasında gerçekleşen 34 gün savaşları esnasında yapılan ve 156 İsrailli iyileşmekte olan MS hastasının savaş sürecinde hastalıklarının yeniden şiddetlendiğini gösteren bir çalışmaya atıfta bulundu. Savaş sürecinde hastalık 18 hastada tekrar nüksetti; hastalığın tekrardan nüksettiği hastaların %44’ü yoğun strese maruz kaldığını bildirirken, hastaların %20’si bir nüks yaşamadığını bildirdi. Nüks yaşayan hastaların %67’si roket saldırısına maruz kalmalarıyla ilişkili yüksek düzeyde stres bildirirken, buna karşılık nüks yaşamayan hastaların %42’si de aynı sebeplerden ötürü strese maruz kaldıklarını belirtti.
Başka bir çalışma, 216 Lübnanlı MS hastasından 23’ünün savaş sürecinin de içinde bulunduğu 2 aylık periyotta hastalıklarının yeniden nüksettiğini; ve hastalığın savaş süreci dışındaki 2 aylık periyotlarda yeniden nüksetme ortalamasının ortalama 8.4 kişi olduğunu belirtti.
“Böylece elimizdeki iki bilimsel çalışma bize gösteriyor ki, MS hastalığının tekrardan nüksetmesi ile savaş, çok stresli yaşam tecrübesi arasında güçlü bir bağlantı ve korelasyon bulunuyor,” dedi Dr. Sullivan.
Bu ilişki, klinik sonuçları iyileştirmek umuduyla MS hastalarında stresi azaltma yönündeki girişimlerin geliştirilmesini teşvik etti. Dr. Sullivan’ın “yöntemlerimizi şekillendirdi” dediği çalışma 2012 yılında yayımlandı. Dr. Sullivan, bu çalışmanın ilk yüksek kaliteli randomize ve kontrollü çalışma olduğunu belirtti.
Program bilişsel davranışçı terapi üzerine kuruluydu ve 24 hafta ve 16 psikoterapi seansı boyunca sürdü. Kontrol grubuyla karşılaştırıldığında, katılımcılarda daha az MRI beyin lezyonu gözlemlendi, ancak 24. haftadan sonra bir fark kalmamıştı. “Bu, hastaların stres kontrolü tekniklerini kullanmayı bıraktıklarında, hastaları iyileştirmek amacında bulunan girişimlerin onlara koruma sağlamadığını gösteriyor,” dedi Dr. Sullivan.
Dr. Sullivan’ın grubu, günlük hayatlarında yoğun olan hastaların öğrenmesi ve hayatlarına uygulayabilmesi daha kolay olacak bir program geliştirerek bu çalışmanın üzerine inşa etmeyi amaçladı. Dr. Sullivan, “24 hafta boyunca bir psikoterapist ofisinde bulunmak benim için mümkün değildi. Ayrıca bunun başka bireylerin de ilgi gösterebileceği bir şey olduğunu düşünmedim,” dedi.
Stres kontrolünü sağlayabilen beceriler üzerine odaklandılar. Tedavi, dört seans olarak ve hastaların özel hayatlarında uygulanmak üzere tasarlandı. “Biz hastaların onlara bir seansta öğrettiğimiz tekniklerle 4 ila 6 hafta arası zaman aralıklarında gerçek dünyaya atılmalarını istedik ve sonrasında hastalar bize geri dönüp olayların nasıl gittiğini anlattı. Bu aşamada her tekniğin işe yaramayacağını da anladık. Bu herkese uyan tek bir tedavi biçimi değil,” dedi Dr. Sullivan.
Hastaların kendi beyanları dışında, araştırma ekibi nabız (dakika başına kalp atışı), solunum hızı (dakika başına alınan nefes) ve oksijen saturasyonu (%SpO2) gibi stresin fizyolojik göstergelerini de ölçüme aldı. Ölçümler stres kontrolü egzersizlerinden önce ve sonra alındı.
İlk seans psikolojik eğitim ve rahatlamak adına diyaframik nefes alma egzersizlerini kapsıyordu. İkinci seans sinir sistemini ve stres tepkisini içerdi. Üçüncü seansta her hasta için kişiselleştirilmiş olan görselleştirme ve rehberli imgeleme teknikleri tanıtıldı. Dördüncü seansta ise farkındalık ve stres toleransı üzerinde duruldu.
Çalışma 195 kişiyi kapsadı (ortalama yaş, 44.4; %72.0 kadın, %71.5 beyaz).
Dört seansın tamamında, hastalar nefes hızı, nabız ve oksijen saturasyonu seviyelerinde seans içi önemli iyileşmeler elde etti ve ilk seanstan son seansa kadar da iyileşmeler görüldü: En az 2 seansını tamamlayan 124 hasta arasında, Hasta Sağlığı Anketi-9 (PHQ-9) puanları 1.61 (P < .001), Yaygın Anksiyete Bozukluğu (GAD) puanları 1.08 (P = .004), dakikada nefes sayısı 3.38 (P = .001) ve kandaki oksijen saturasyonu SpO; 1.67 (P = .016) oranında iyileşti. Nabızda önemli bir değişiklik olmadı.
Programın yüksek terk edilme oranları ilk bakışta zayıflık gibi görünse de aslında program bunun için dizayn edilmişti. “Biz insanları işlerini bitirdiklerinde programı terk etmeleri için cesaretlendirdik. Programımızı uygulanabilirlik ve hastaların bizim tedavimizden ihtiyaçları olan kadar faydalanmaları üzerine kurduk. Hastaların bizim ofislerimize bağlı hissetmelerini istemedik ve bu yüzden stres kontrolü tekniklerinde uzmanlaştığını hisseden hastalar gönüllü olarak programdan ayrıldı,” dedi Dr. Sullivan.
Sonuçlar, “Kısa vadeli stres yönetimi teknikleri ile yapılan tedavinin MS’deki fizyolojik ve duygusal stresi etkileyebileceğini öne sürüyor. Stres yönetimi protokolü, geleneksel olarak psikoterapi seanslarında öğretilen becerileri güçlendirmek için muhtemelen harika bir yardımcı tedavi olacaktır,” dedi Dr. Sullivan.
Soru-Cevap bölümünde, bir izleyici grubun neden geleneksel bilişsel davranışçı terapiden saparak daha çok sağ beyin faaliyetlerine yöneldiğini sordu. “Tedavi yöntemimizde birçok farklı yöntemden faydalandık. Sadece BDT’nin (Bilişsel Davranışçı Terapi), sadece Davranış Terapisinin, ya da sadece Diyalektik Davranış Terapisi’nin iyileşmeye yardımcı olduğuna inanmıyoruz. İnsanlara kendimizce üzerine eğitilmeleri gereken en önemli teknikleri öğretiyoruz,” diyerek ekledi Dr. Sullivan.
Dr. Sullivan başka herhangi bir açıklamada bulunmadı.
Kaynak:
A Simple Stress Intervention for MS – MDedge – July 8, 2024.
https://ma1.mdedge.com/neurology/article/269400/multiple-sclerosis/simple-stress-intervention-ms
Be First to Comment